Bakszysz w Egipcie to ważna część kultury.
Życie w Hurghadzie otworzyło mi oczy na wiele aspektów egipskiej codzienności, nie tylko te przyjemne podczas zwiedzania piramid czy snorkelingu nad rafą koralową.
Jednym z nich jest właśnie bakszysz, czyli napiwek o głęboko zakorzenionym znaczeniu w egipskiej kulturze.
W tym artykule, podzielę się z Wami tym ile wypada dać bakszyszu przy różnych usługiach i jak sobie radzić z tym miejscowym zwyczajem.
Bakszysz Egipt – jak to działa?
Krótka odpowiedź: W Egipcie przyjęło się dawać bakszysz za różnego rodzaju usługi. Kwoty mogą wahać się od kilku egipskich funtów za drobne usługi, do kilkudziesięciu czy nawet kilkuset w przypadku bardziej wymagających prac. Kluczem jest dostosowanie napiwku do sytuacji oraz obserwacja praktyk innych klientów.
Artykuł powiązany: Średnie zarobki w Egipcie
Kiedy pierwszy raz przybyłam do Hurghady, natychmiast rzuciły mi się w oczy ręce wyciągane po napiwek.
Ba! Nie raz i nie dwa, zdarzyło mi się poczuć lekkie zaskoczenie, gdy za samo przekazanie informacji, komuś “należał się” bakszysz.
Z czasem jednak nauczyłam się, jak sobie z tym radzić i jaką kwotę przyznać, aby z jednej strony nie przepłacić, a z drugiej – nie urazić nikogo swoją skąpością.
Kiedy i komu dawać bakszysz?
Bakszysz należy się wielu osobom: bagażowym w hotelu, przewodnikom, kierowcom taksówek, obsłudze łodzi nurkowych. Jest również oczekiwany w restauracjach, kawiarniach, a nawet na stacjach benzynowych.
Wbrew pozorom nie jest to tylko “dodatek” dla ubogich – dla wielu Egipcjan bakszysz jest niemal obowiązkowym składnikiem zarobków.
Zawsze miej przy sobie drobne, żeby być gotową na wszelkie okazje.
Tutaj jednak zaczyna się gra: wypada wiedzieć, kto za co powinien dostać napiwek i ile mniej więcej wynosi ‘stawka’. Nie bójmy się pytać innych turystów albo miejscowych – to często najlepszy sposób, by dowiedzieć się, jakie są lokalne zwyczaje.
Pamiętajmy, że napiwki powinny być proporcjonalne do jakości usługi. Jeśli kelner w restauracji szczególnie się starał, to jego bakszysz powinien być wyższy.
Warto także mieć na uwadze standardy danego miejsca. W bardziej ekskluzywnych hotelach czy restauracjach oczekuje się wyższych napiwków.
Standardowe stawki bakszyszu w Egipcie
Generalnie załóżmy, że w przypadku prostych usług, jak noszenie bagaży, 5-10 EGP (egipskich funtów) jest w zupełności wystarczające.
W restauracjach przyjmuje się dawać ok. 10-15% wartości rachunku, chociaż często to już zależy od Waszej satysfakcji z serwisu. Dla przewodników po dniu zwiedzania – 50-100 EGP to rozsądna kwota.
Gdy korzystamy z usług taksówkarzy, zwłaszcza jeśli mamy umówioną stałą cenę, wypada dorzucić kilka funtów napiwku.
Tak samo ma się sprawa z personelem hotelowym. Upewnij się, że regularnie zostawiasz parę funtów dla sprzątających – to dla nich znacząca kwota.
W przypadku szczególnie wymagających prac, jak np. długie przenoszenie ciężkich walizek w upale, napiwki mogą być wyższe.
Niemniej jednak, zachęcam do obserwacji i rozmów z innymi. To zawsze pomoże ustalić odpowiednie kwoty.
Gdy bakszysz okazuje się problemem
Chciałabym podkreślić, że choć bakszysz jest ogólnie akceptowanym zwyczajem, czasami może prowadzić do niekomfortowych sytuacji.
Bywa, że pracownicy oczekują bakszyszu za pomoc, która wydaje się być częścią ich normalnych obowiązków. Wtedy granica między napiwkiem a ‘łapówką’ zaczyna się zacierać.
Co robić w takiej sytuacji? Przede wszystkim spokój – nie musisz od razu sięgać do portfela. Czasami warto stanowczo, ale w kulturalny sposób wyjaśnić, że nie można oczekiwać dodatkowej gratyfikacji za coś, co jest standardem.
Pamiętajmy jednak, że jest to delikatna gra i wymaga taktu, aby nie urazić drugiej strony.
Ważne jest też, aby nie poddać się ‘naciskom turystycznym’, zwłaszcza w miejscach bardzo uczęszczanych przez podróżujących. Jest to często praktyka nadużywana w stosunku do obcokrajowców, którzy nie są jeszcze dobrze zorientowani w lokalnych zwyczajach.
Ostatecznie bakszysz może być przyjemnością – dajemy coś od siebie, pokazujemy wdzięczność. Ale pamiętajmy, aby robić to świadomie i z umiarem, dzięki czemu będziemy postrzegani jako osoby, które szanują miejscową kulturę, a nie tylko ‘łatwy cel’ dla tych, którzy chcą zarobić na turystach.
Ciekawostki na temat bakszyszu
I na koniec parę słów o ciekawostkach – wiesz, że w niektórych miejscach bakszysz staje się prawie formalnością?
Na przykład w luksusowych hotelach czy ekskluzywnych restauracjach część obsługi może być tak przyzwyczajona do otrzymywania bakszyszu, że we własnym zakresie zaokrąglą rachunek.
Kolejną ciekawostką może być fakt, że w Egipcie bakszysz bywa niekiedy nazywany ‘shukran’, co oznacza ‘dziękuję’. To słowo samo w sobie jest magiczne – wyraża wdzięczność i jednocześnie jest ‘kluczem’ w kulturze, w której docenia się gesty i serdeczność.
Czy bakszysz zmienia się wraz z czasem? Jak najbardziej – z ekonomicznego punktu widzenia, inflacja i wzrost kosztów życia sprawiają, że wartości bakszyszu też ulegają zmianom.
Ostatnia ciekawostka – w świecie, w którym bezgotówkowe metody płatności zyskują na popularności, bakszysz wciąż pozostaje domeną monet i banknotów. To daje do myślenia o sile tradycji i powagi drobnych gestów w relacjach międzyludzkich.
Co jeśli nie chcemy dawać bakszyszu?
Odmowa dawania bakszyszu może być traktowana jako niestosowna lub obraźliwa, ale ważne jest, by nie czuć się zmuszanym do płacenia za coś, z czego nie jesteśmy zadowoleni.
Jeśli usługa była bardzo słaba, nie czuj się źle odmawiając napiwku – to również forma feedbacku.
W niektórych miejscach możesz się spotkać z wyjątkowo natarczywym żądaniem bakszyszu.Bądź stanowcza, ale uprzejma.
W takich sytuacjach zaznaczam, że rozumiem zwyczaj, ale nie czuję, że napiwek się należy. To wymaga trochę asertywności, ale z czasem idzie to coraz łatwiej.
Jak bakszysz w Egipcie wpływa na życie społeczne?
Bakszysz nie jest tylko transakcją finansową. Ma on również głębsze, społeczne znaczenie.
Budowanie dobrych relacji poprzez małe gesty takie jak napiwki może przynieść niespodziewane korzyści, takie jak bardziej osobiste podejście, czy pomoc w nietypowych sytuacjach.
Dając napiwki, pokażemy nie tylko szacunek dla wykonywanej pracy, ale też zainteresowanie lokalną kulturą.
Egipcjanie są bardzo dumni ze swojego dziedzictwa i uczucie wzajemnego szacunku jest dla nich ważniejsze niż wartość bakszyszu.
Życie w Hurghadzie nauczyło mnie, że bakszysz to element kultury, w który trzeba po prostu wejść.To ciekawe doświadczenie, które pozwala na zupełnie inny kontakt z ludźmi i głębsze zrozumienie miejscowych zwyczajów.
