Może was to zaskoczy, ale mimo że to w popularnej turystycznie Hurghadzie spędziłam taki kawał swojego życia, zawsze pociągała mnie historia dawnych cywilizacji.
A apropo dawnych cywilizacji – wiecie, że kiedyś Egipt był podzielony na dwie części – dolną i górną? Tak, to nie jest tylko podział administracyjny wynikający z współczesnych granic na mapie. To coś o wiele bardziej fascynującego!
A więc, dlaczego występował Egipt Dolny i Górny? Dlaczego istniały dwa Egipty zamiast jednego? O tym poniżej.
Dlaczego występował Egipt Dolny i Górny?
Krótka odpowiedź: Krótko mówiąc, podział na Egipt Dolny i Górny wynikał z geograficznego położenia kraju wzdłuż rzeki Nil i kierunku jej przepływu, będąc jednocześnie związany z różnicami kulturowymi, administracyjnymi oraz politycznymi między północnymi a południowymi regionami starożytnego Egiptu. Egipt Górny znajdował się w południowej części, bliżej źródeł Nilu i słynął z wzniosłych budowli i surowszego klimatu, podczas gdy Egipt Dolny obejmował płaskie i żyzne delty rzek przy ujściu do Morza Śródziemnego.
Artykuł powiązany: Dlaczego i jak upadł starożytny Egipt?
Podstawy już znasz – teraz czas na szczegóły.
Geomorfologia starożytnego Egiptu, a podział polityczny
Nasz kochany Nil, co prawda dzisiaj spokojny olbrzym, ale w przeszłości sprawiał, że życie wzdłuż jego brzegów było zarówno darem, jak i nieustannym wyzwaniem.
Rzeka płynie z południa na północ, a starożytni, żyjąc z zależności od tego dary, podzielili kraj na część łatwiejszą w uprawie – płodny Egipt Dolny oraz bardziej wyzywającą, skalistą i górzystą, czyli Egipt Górny.
Ukształtowanie terenu wpłynęło na wykształcenie dwóch ośrodków władzy, z różnymi tradycjami i obrzędami.
Nie mogło to nie rzutować na strukturę polityczną. Z czasem wytworzyły się dwie odrębne jednostki administracyjne, z własnymi faraonami i systemami rządzenia. To doprowadziło do licznych rywalizacji i nawet wojen domowych.
Różnice kulturowe i gospodarcze
Zamieszkiwanie różnych części Egiptu wpływało na styl życia jego mieszkańców, sposób uprawy ziemi czy nawet budownictwo.
W Dolnym Egipcie, gdzie gleba była żyzna dzięki corocznym wylewom Nilu, rozwijało się rolnictwo. To tam powstały rozległe pola uprawne. Trudno się więc dziwić, że miasta takie jak Saïs czy Buto stały się ważnymi ośrodkami handlowymi i rolnymi.
Artykuł powiązany: Jakie są rzeki w Egipcie?
Z kolei Egipt Górny kojarzy mi się trochę z polskimi górami – trudniejsze warunki, ale i mocniejsze przywiązanie do tradycji. Tu skupiano się bardziej na rzemiośle, a nawet wydobyciu minerałów z głębi ziemi.
Luksor, znany w starożytności jako Teby, a Abydos były ośrodkami kultu religijnego i artystycznego. Społeczności te także rozwijały architekturę… wystarczy przywołać robiące wrażenie świątynie czy monumentalne grobowce z Doliny Królów.
Symbolika i łamanie podziału
Mówiąc o Egipcie, nie sposób nie wspomnieć o symbolach.
Pschent, podwójna korona, to symbol jedności Egiptu, która stanowiła połączenie czapki czerwonej, nawiązującej do Egiptu Dolnego oraz białej, reprezentującej Egipt Górny. Kiedy narzucano tę koronę na głowę władcy, to był znak władzy nad obiema krainami.
Pierwszym znanym z historii władcą, który zjednoczył oba regiony, był król Menes, co miało miejsce około 3100 r. p.n.e. To wydarzenie uznaje się za narodziny jednego z najpotężniejszych państw starożytnego świata – Egiptu.
Hej, to było coś jak zjednoczenie dwóch różnych państw w jedno – prawdziwy wyczyn na tamte czasy!
Podział, a współczesny Egipt
Podział na Egipt Dolny i Górny był kiedyś zagadnieniem mającym duże znaczenie.
Choć te czasy minęły, to duch starożytnej historii wciąż żyje w dzisiejszym Egipcie. Według mnie, to fascynujące, jak wciąż można tu odnaleźć echa tamtych dni, choćby w nazwach prowincji czy sposobach uprawy ziemi.
Tak oto Egipt, którego ja doświadczałam każdego dnia, jest wciąż wypełniony historią – przeszłość jawi się tu niemal na wyciągnięcie ręki. Odkrywając kolejne miejsca i zaglądając do poczciwych sklepików, te duchy dawnych czasów towarzyszą mi na każdym kroku.
Do zobaczenia na plaży w Hurghadzie albo przy piramidach w Gizie, a może nawet przy herbacie na targu w dzielnicy Aswan!